A berni követ

 

NATO'ya dahil olmak isteyen Ukrayna'ya Rus müdahalesinin olduğu günlerde izlenebilecek kaliteli bir tarihi film.

Önce biraz tarih bilgisi. Macaristan'ın eski başbakanlarından Imre Nagy, daha yumuşak sosyalist fikirleri ile dikkat çekmişti. Mesela çok partili bir sistemden bahsediyordu. Aslında benzer görüşler bazı Doğu Avrupa ülkelerinde de oluşmuş ve Nikita Kruşcev önderliğindeki büyük abi SSCB fazla sert davranmamıştı. Fakat Nagy ne zaman Varşova Paktı'ndan çıkacağını ve bağımsız bir ülke olara tarafsız kalacağını duyurdu, işte o zaman olaylar daha hızlı ve sert gelişti.

1956'da başbakan seçilen Nagy, 1958'de idam edildi. Komünizme vurulan en büyük darbeydi belki de, zira SSCB'nin bu işgalinin ve cezasının ardından Batı'daki sosyalistler SSCB'ye sırt çevirmeye başladı.

Filmimiz de zaten 1958 yılında geçiyor. Nagy yanlısı iki eylemci, başbakanlarının idamından tam iki ay sonra, yanı sıcağı sıcağına bir zamanda, İsviçre'de Macaristan Konsolosluğu'na sızar ve büyükelçiyi esir alırlar. Tarihsel göndermelerinin yanı sıra tempolu bir vicdan muhasebesini de içinde barındırır. Daha önce defalarca yazdığım gibi "Ben olsaydım ne yapardım" sorusunu sorduran filmleri çok seviyorum. Bu film de onlardan biri.

Öte yandan tarihsel göndermelerinden birinin 1954 Dünya Kupası olması da bir artı daha vermemi sağladı. Malum Bern, Dünya Kupası finaline ev sahipliği yapan şehirdi. Wandorf'ta oynanan maçın ilk sekiz dakikasında, dönemin en muhteşem takımı olan Macaristan 2-0 öne geçer. Macarlar grup aşamasında da rakibine sekiz gol attığı için, finalin tarihi farka gideceği zannedilir. Fakat Almanya geri döner. Hem finalde geri döner ve kupayı kazanır, hem Almanya Milli Takımı bu günlere uzanan kazanma geleneğini başlatır hem de Alman ulusu 2.Dünya Savaşı'ndan sonra ihtiyacı olan umut ve birlik duygusunu bu maç sayesinde edinir. Macaristan ise 1954'ten sonra 1958 işgali ile hem futboldaki hem küresel politikadaki önemini kaybeder.

Sonuç olarak; güzel film. Tavsiye edilir. Bir de Nagy'nin son günlerini anlatan A temetetlen halott isimli bir film varmış. Onu da yakalarsam izlemeyi düşünüyorum.