Nefes - Vatan Sağolsun

Sanırım izlediğim en başarısız filmlerinden biri. Başarısız diyorum, kötü demiyorum. Sürükleyen, iyi bir film. Oyuncular, özellikle Mete Horozoğlu müthiş, ki sırf onun performansı için bile izlenir. Mekan, renkler, her şey çok ince düşünülmüş. Gerçi filmin önüne geçen Emrah şarkısı konusunda bir zaman sıkıntısı var. Tahtalı'da çekilmiş film. O temiz havayı ekrandan bile fark edebiliyorsunuz.

Ama senaryo, hikaye, diyaloglar....

Bu uzun süre adı konulamayan ve tartışılmayan savaşın filmini yapmak gerçekten çok zor. İstediğiniz kadar, "süreç" de, zamanın değiştiğinde bahset. Ülkenin damarlarına bulaşmış militarizmden kurtulamazsın. 

Hal böyle olunca, bir Güneydoğu filmi yapmaya kalktığınızda ortada kalırsınız. Kürt düşmanlığından beslenen bazı haber kanalları "İşte size açılım" başlığı altında ictima sahnesini verir, diğer cepheden bakanlar, ateşi körükleyecek başka bir şey bulurlar.

Olaylara objektif bakıp, "aslında neler yaşandı" hissiyatı vermek isteyerken, ortada kalırsınız. Zor bir işe girişmişler, becerememişler.

Doktor ile Komutan'in telefondaki diyalogları önemlidir yine de. 1993 yılında bu cümleleri kullanmak mümkün değildi. 

"Özgürlüğümüzü vermediniz" 

"Dilimi yasakladınız" 

"Yoksulluğu halkıma kader yaptınız"

Bunları 5 sene önce bile dile getirmek mümkün değildi. 

Ama öte yandan "Senin üniversitende okuyacağıma kendi dağlarımda özgürce dolaşırım" cümlesini de idrak edemeyip kendine göre devşiren veya tam tersi direkt cephe alan bir kitleyle de karşı karşıyayız.

Ortada gezinmek böyle sıkıntılara yol açabiliyor. Anlaşılman mümkün olmadığı gibi, ürettiğin şeyin senin kafandakinin dışında bir anlama sahip olmasına engel olamıyorsun.

Sonuç olarak bu savaşın 90lı yılların başındaki dönemi dipsiz kuyu adeta... Hala daha bilmediğimiz ve hissedemediğimiz, üstü örtülü bir şeyler var. Bunlar anlatılmak zorunda. Anlatılsın ki temiz zihinler çıksın ortaya.

O dönemde orada olan, savaşan, savaşmak zorunda bırakılan herkesin çok acı bir hikayesi var ama asıl acı olan o çemberin dışında kalanların bu acıya ortak olmak gibi dertleri hiç bir zaman olmadı. Sadece acıdan nemalandılar. Kendilerine göre kullandılar. 

Aslında bunun örneğini de en iyi anlatan sahne bu filmde, "Ben burada tek başıma her şeyle mücadele ederken"

Yalan yok, metaforsa muhteşem...

Belki ileride Nefes filmine birşeylere öncü olabildiği için teşekkür ederiz, ama onun dışında gerçekten başarısız bir film. "Mete Horozoğlu'na rağmen" demeyeceğim, filmi bir tık yukarı atlatıyor kendisi.