Isztambul

2017'de çekilen ve hatırı sayılır övgüler alan 1945 filminin yönetmeni Ferenc Török (Macarca Türk demek), 2011'de Isztambul adında bir film çekmiş. Tabi ki belli olduğu üzere, İstanbul'un Macarcası demek.... Fakat şahsen benim böyle bir filmden haberim yoktu.

Zaten baş rolde Yavuz Bingol ve İstanbul'un olduğu film aslında çok da başarılı değil. Senaryosu ilginç olsa da hem çekimler, renkler çok etkileyici değil hem de tempo düşük. Filme adını veren şehir, kadraja çok daha iyi yerleştirebilirdi. Zaten bizim filme tutunmamızı hem bizim şehrimizin görünür olması hem de hikayeye olan aşinalığımız sağladı. Yoksa başka bir ülkenin vatandaşı olsaydık daha da sıkıntılı bir seyir olurdu.

Yakın olduğumuz hikaye; Batılı bir kadınla, Doğulu erkeğin aşkı... Oryantalizmin, post modern dönemle kesiştiği bir nokta varsa, o da bu hikayelerdir. Yaşamayan çoktur ama çevresinde muhakkak denk gelmiştir. 90'lara damga vuran Sarah ile Musa hikayesini kim unutur? 

Batı'da yaşadığı yaşama ve ortama yabancılaşan kültürlü, bireyselliğini yakalamış kadın, mutluluğu Doğu'nun feodal zihniyetinden çıkmış erkekte buluyor veya arıyor. Acaba bunun fazla işlenmesi de bir risk mi mi? Zira söylenecek yeni bir söz de kalmıyor...

Filin doğu tarafında Bingol var. Batı tarafında ise Hollandalı Johanna Ter Stege. Stege, Hollandalı olmasına rağmen Macaristan'da çok sayıda film çevirmiş ve orada sevilen bir isim olmuş. Karakteri Katalin ise kocasının kendisini aldattığını öğrenmesiyle kendini yollara atan bir akademisyen.

Katalin ile Halil'in İstanbul'daki birlikteliği bazen yüzeysel, bazen derine inme çabasıyla geçiyor. Fakat sıklıkla belirsizliklerle dolu. Bu anlatımın yetersizliğinden mi yoksa yönetmenin buna izin vermesinden mi kaynaklanıyor emin değilim. Fakat filme olan ilgimizi düşürdüğü bir gerçek. Buna filmin sonu da dahil. Katalin ne karar veriyor? Bu tamamen izleyiciye bırakılıyor. 

Tüm yetersizliklerine rağmen, Batı'nın Doğu'ya bakışını izlemeyi sevenler açısından verimli bir kaynağa dönüşebilir. Fakat sinema keyfi açısından yetersiz kalır.