Eyyam Kırmızısı

Galatasaray-Sivasspor maçında, Dany iki sarı kartı kısa süre içinde görüp takımını bir kişi eksik bırakınca, maçı izleyenler Sivasspor'un ne zaman 10 kişi kalacağını, daha doğrusu bırakılacağını tartışmaya başladı. Sanki yazılı olmayan bir kuralmış gibi, büyük takım iç sahada, özellikle de maçın başında, kırmızı kart görünce, bunun telafisi yaşanacakmış gibi hissediyoruz. Halis Özkahya gibi baskıdan çabuk etkilenen ve kontrol kaybetmeye meyilli hakemler de sahada olunca bu teori güçleniyor. Peki gerçekten de öyle mi?

2000-2001 sezonundan itibaren Galatasaray ve Fenerbahçe'nin iç sahada oynadığı maçlara baktım. Kırmızı kartlardan sonra hakem denge kurmaya çalışmış mı? Fazla yorum katmayacağım. Zaten sağlıklı bir değerlendirme için pozisyonların ve hatta maçın devamını hatırlamak gerekiyor. Zor iş. Yine de Galatasaray'dan başlıyoruz.

2000-2001 sezonunda Galatasaray'ın iç sahada gördüğü ilk kırmızı kart mart ayındaki meşhur karşılaşmadan. Erol Ersoy, Hagi'yi çıldırtan iki sarı kartı çıkarıyor, ardından Hagi adeta deliriyor. Yeri gelmişken bir daha hatırlayalım, Hagi tükürdüğü veya hakemin ayağına bastığı için kırmızı kart görmüyor, kırmızı kart gördükten sonra o eylemleri yapıyor. Unutulan bir diğer şey; o maçta Gençlerbirliği de 10 kişi kalıyor. İlk yarıda Hagi, ikinci yarıda Mustafa Gönden kırmızı kart görüyor. Pozisyonu hatırlamıyorum, "eyyam" şüphesini doğuracak bir şey var mı bilmiyorum.

İkinci kırmızı kart, yine unutulmaz bir maçtan. Galatasaray'ın şampiyonluğu kaybettiği Ankaragücü maçında Okan Buruk kırmızı kart görüyor. Telafi kartı çıkmıyor. O kırmızı kartın yükünü de Okan seneler boyunca çekiyor.

Hagi'nin son maçı olan Trabzonspor maçında da Hasan Şaş kırmızı kart görüyor. Ama skor 4-0 olmuştu bile. Telafiye ihtiyaç bile kamamıştı.

2001-02'de tek kırmızı kart Malatyaspor maçında Sebastian Perez'e. Konuk takımdan Mert Korkmaz ise Perez'den 9 dakika önce sahayı terk etmişti. Once olması şüpheleri yok ediyor.

2002-03'te Sami Yen'de Galatasaray'a kırmızı kart çıkmadı. Olimpiyat Stadı'nda geçen ertesi sezonda ise 1 kırmızı kart vardı. Yattara ve Fatih Tekke'nin Galatasaray savunmasını dağıttığı maça Frank De Boer 82 dakika dayabilmişti.

2004-2009 arası dönemde Sami Yen'de Galatasaray'a 5 kırmızı kart çıkarken, bu maçta rakiplere herhangi bir yaptırım uygulanmamış. Ta ki Fırat Aydınus'un son dakikaya kadar olaysız götürdüğü Galatasaray-Fenerbahçe derbisine kadar. Son dakikada Lugano ile Emre Aşık'ın başlattığı kavgaya neredeyse tüm oyuncular dahil olmuş, iki takımdan da ikişer oyuncu sahadan atılmıştı. Maçın sonucunu çok etkilemese de, cezaların eşit kesilmesi "eyyam" tartışmalarını başlatmıştı.

Eyyam kartının tam karşılığı, bire bir örneği bundan bir sene sonra Bünyamin Gezer tarafından çıkarılmıştı. Şampiyonluk yarışını yakından ilgilendiren Galatasaray-Bursaspor maçında önce Lucas Neill kırmızı kart görmüş, hemen ardından çok gereksiz bir kırmızı Zapotocny'e çıkmıştı. Sami Yen tribünlerinin kararı, "eyyamcı Bünyamin" diye bağırarak protesto etmiş, maç 0-0 sona ermişti.

Galatasaray tarihinin en kötü sezonlarından biri olan 2010-11'de, sarı-kırmızılı takım iç sahada (yarısı Sami Yen yarısı TT Arena) 3 kırmızı kart gördü. 3 maçı da (Ankaragücü-Fenerbahçe-Trabzonspor) kaybetti. Rakip oyunculara kırmızı kart çıkmadı.

Fatih Terim'in gelişinden sonra Galatasaray'ın kırmızı kart sayıları arttı. 2011-12 ve 2012-13'te iç sahada 5'er kırmızı kart çıktı. İlk sezonun ilk yarısından Gaziantepspor ve Sivasspor maçlarında ikişer oyuncu kırmızı kart görmüş ama rakipler maçı 11 kişi tamamlamayı başarmıştı. İkinci yarıda oyanan Antalyaspor maçında ise Baros oyuna girer girmez saha dışına yollanmış, 90.dakikada ise İbrahim Dağaşan kırmızı kart görmüştü.

2012-13'te ise Galatasaray iç sahada 5 farklı maçta kırmızı kart gördü. Gaziantepspor ve Beşiktaş maçlarında Felipe Melo'nun kırmızıları çok tartışıldı, özellikle ikinci kırmızı karttan doğan "tükürme" muhabbeti ve verilen ceza geniş yer buldu. Gökhan Zan'ın Gençlerbirliği maçındakı kırmızı kartı ise sadece 8 dakika geçerli oldu.  Mersin İdman Yurdu maçında Dany'e çıkan kırmızı kart ülke futbol gündemindeki büyük bir hararetin fitilini ateşledi ama maç içinde rakibe kırmızı çıkmadı. Şampiyonluk maçında Umut Bulut'a gösterilen kırmızı kart ise ertesi hafta oynanan Fenerbahçe maçını daha çok etkiledi.

Kısacası, 2000 yılından beri Galatasaray'a iç sahada 28 kırmızı kart çıkmış (bu sezon hariç) bunlardan 3 tanesinden sonra rakip de 10 kişi kalmış, 2 tanesini rakiple aynı anda görmüş.

Geçelim Fenerbahçe'ye...

Şampiyonluk hasretinin sona ereceği 2000-2001 sezonunun başlarında oynanan Siirt Jet-Pa maçında, skor 3-1'ken Abdullah Ercan kırmızıyı görüyor. 4-1 olduğunda ise konuk takımdan Kadri skoru dengeliyor. Maç ise 4-2 sona eriyor.

Ertesi sezon Beşiktaş derbisinde kavgaya karışan Tümer ile Mirkoviç aynı anda kırmızıyı görüyor. 

 2002-03'te ilk kırmızı kart malum maçta Ortega'ya çıkıyor. Emre Aşık'a çıkan kırmızı kart skorun gölgesinde kalıyor. Sezonun diğer derbisinde İbo'yu ezen Fatih Akyel maçın tek kırmızı kartını görüyor. Sezonun son iç saha maçında ise olaylar gelişiyor. UEFA Kupası'na katılmak isteyen Fenerbahçe'ye kümede kalmak isteyen Diyarbakırspor rakip oluyor. İlk kırmızı Fatih Akyel ilk yarıda çıkıyor. Maçın son dakikasında ise Kamil ve Zoran Mirkoviç karşılıklı olarak atılıyor.

Devam eden 6 sezonda, Fenerbahçe'ye iç sahada 9 kırmızı kart çıkıyor ve bu maçların hiç birinde rakip eksik kalmıyor. Benzer dönemde benzer bir seri Galatasaray'da da vardı ki bu ilginç bir teoriye neden olabilir.

2009-2010'un başlarında oynanan Manisaspor maçında Emre, Türkiye Ligi'ndeki nadir kırmızı kartlarından birini görüyor. Manisaspor ise 11 kişi ile noktalıyor maçı. Bilica'nın penaltı noktasını kazarak damga vurduğu Beşiktaş derbisinin 88.dakikasında Ernst kırmızı görüyor. Son dakikalarda ise Vederson ile Toraman oyundan ihraç ediliyor.

2010-11'de Lugano ile Sezer Öztürk yanlış hatırlamıyorsam soyunma odasına giderken çıkan kavga sonunda kırmızı kartı gördü.Hakem Bünyamin Gezer'di. Aynı Bünyamin Gezer, şampiyonun averajla belirlendiği sezonun en kritik maçında, önce Selçuk Şahin'e ardından da Trabzpnsporlı Glowacki ve Tayfun Cora'ya kırmızı kartı çıkardı.

2011-12'de de unutulmaz bir kırmzıı kart vardı. Alex, Karabükspor maçının hemen başında, 5.dakikasında kırmızı kart görüyordu. Karabükspor maçı 11 kişi tamamladı. Süper Final'in şampiyonluk maçını ise iki takım 10'ar kişi tamamladı. Dia'nın kırmızı kartından sonra Ujfalusi atıldı, son 10 dakika kalbi sıkışanlar oldu.

2012-13'te oynanan Elazığpsor maçında Gökhan ve Marvin çıkan itişme sonucunda kırmızı kart gördüler, Yılmaz Vural "salak oğlum" diyerek maça damga vurdu. Karşılaşmanın son dakikasında Mehmet Topuz'un kırmızı kartı maçın şeklini değiştirmedi. Sezonun son derbisinde ise Volkan ve Sabri gereksiz bir kavgaya imza atarak oyundan atıldılar.

 Fenerbahçe iç sahada 25 kırmızı kart görmüş. Rakibin eşitlenmesne neden olan kırmızı Saracoğlu'nda pek çıkmamış. İlginç olan Kadıköy'de tam 6 kez karşılıklı, yani aynı anda, çıkan kavga sebebiyle iki takım da eksik kalmış. Gergin atmosfer sıfatını doğrulayan bir istatistik.

İki çıkarımım daha var. 2000'lerin başında, Galatasaray ve Fenerbahçe kırmızı kart görünce, hemen ardından bir eşitlenme olmuş. Eyyam olup olmadığı ayrı tartışma konusu. Fakat iki takım da devam eden 6-7 senelik bir dönemi bu anlamda boş geçmişler. Son 3-4 sezonda ise bu kırmızı kartlar yeniden ortaya çıkmış.

Diğer çıkarımım da, bu yeni başlayan sürecin baş aktörü genellikle Bünyamin Gezer olmuş. Sami Yen'de ve Kadıköy'de bu tarz maçlara ve kartara çok imza atmış. Şu anda hakemlik yapmaması bu teoriyi güçlendirme ihtimalini ortadan kaldırıyor.